Gebruik

Voor in gebruik name

Een nieuwe plank is nog niet geolied. Voor gebruik moet de plank dus eerst(!) geolied worden. Dit is voor het behoud van de plank en de hygiëne essentieel. Door het oliën zal de kleur wat dieper worden, in gebruik zal die later weer iets lichter worden. Door het oliën zal de plank (vreemd genoeg) ook stroever worden, wat prettig is bij het gebruik. Dit komt omdat de vezels aan het oppervlak verschillend olie opnemen. Kijk voor informatie over de keuze van olie en de wijze van oliën hieronder.

Dagelijks gebruik

Het is voldoende om een goed geoliede plank na gebruik af te spoelen met lauw water en eventueel een beetje afwasmiddel. Ze de plank na het afdrogen rechtop weg zodat beide kanten kunnen drogen en blijven ademen.

Let er op dat een plank niet langdurig in contact komt met water of vochtige items. Pas ook op voor hitte, zet er bijv. geen hete pan op. En nee, de plank kan dus niet in de afwasmachine of oven.

Als er schrale plekken ontstaan werk deze dan (op een droge plank) bij met een beetje olie.

Oliën

Voor een grondige beurt zorg je dat de plank goed droog is en de olie de tijd krijgt om in te trekken. Leg de plank op een vel bakpapier. Breng over de hele plank een dunne film van olie aan en laat het minstens een half uur intrekken. Zorg dat matte plekken weer met olie bedekt worden. Veeg overtollige olie met keukenpapier af, de plank mag niet meer glimmen. Behandel altijd beide kanten tegelijk. Laat de plank een dag drogen voor je hem weer gebruikt.

Welke olie

Dit is een persoonlijke keuze. Gebruik een neutrale olie (zonder geur/smaak) die geen allergische reactie kan geven (dus geen olijfolie of notenolie). Druivenpitolie is een goede optie.

Tips

Eén plank, twee kanten

Als u één snijplank heeft is het handig om er een pittige kant (voor bv. uien) en zoete kant (voor bv. brood) op na te houden. Bijv. logo leesbaar is hartige, op-de-kop is zoete kant. Twee (verschillende) planken is natuurlijk nog handiger.

Welk mes

Welk mes het beste is, is vooral een persoonlijke keus. Er zijn vele soorten vormen, groottes, staalsoorten, enz. die allemaal zo hun voor- en nadelen hebben en een andere manier van snijden kennen. En je hebt keukenmessen van 5 tot 200 euro en meer. Je kunt het zo gek maken als je wilt.

• Welk staal? Zelfs het meest goedkope mes kun je vlijmscherp slijpen. Hoe lang het scherp blijft, hangt onder meer af van de hardheid van het staal en de manier waarop het geslepen is. In het algemeen geldt, hoe harder het staal, hoe langer het scherp blijft. Maar zeer hard staal is ook kwetsbaarder. En het slijpen daarvan vraagt veelal om speciaal gereedschap. Bepaalde gelaagde messen hebben een mooie tekening, maar uiteindelijk gaat het om de snij-eigenschappen.
• Wat je ook kiest, zorg dat je gelijk een bijpassende slijpoplossing koopt. Want welk mes je ook kiest, vroeg of laat moet het geslepen worden. De vragen die daarbij horen zijn: hoeveel tijd wil je daaraan besteden en welke vaardigheden zijn er voor nodig.  
• Let er op of het mes voor links- en/of rechtshandig gebruik, of voor beide geschikt is. Dit heeft te maken met de manier van slijpen.
• Gaat het mes in de afwasmachine, let er dan op dat het handvat dat ook aan kan. Over het algemeen is het beter om met de hand af te wassen.
• Er zijn universele messen en op specifieke taken toegespitste varianten die vooral qua formaat en vorm afwijken. Voor het algemene snijwerk zijn er bijvoorbeeld het koksmes en het Santoku mes. De vorm en dus de snijbewegingen zijn verschillend. Kijk wat je prettig vindt.
• Gebruik gekartelde messen, zoals broodmessen, met beleid zodat de snijplank niet onnodig slijt.

Zet op een rijtje welke eigenschappen je voorkeur hebben en ga op jacht. Maar bedenk: je hebt er pas echt plezier van een mes als het echt scherp is.

Grondig reinigen

Wilt u de plank grondig reinigen of geurtjes verwijderen dan is een combinatie van citroensap en zout een prima manier. Giet een beetje citroensap op een droge (!) plank en strooi er flink wat zout op. Verdeel het zout met een stukje keukenpapier en “schuur” het er een beetje in. Laat dit een half uur staan. Behandel altijd beide kanten tegelijk.  Spoel de plank goed af en laat hem volledig drogen. Behandel hem daarna op de gebruikelijke manier met olie.

Drogen

Een plank moet na het reinigen goed kunnen drogen en blijven ademen. Zet daarom de plank altijd rechtop weg zodat langs beide kanten de lucht kan blijven stromen. Probeer nooit het drogen te versnellen door bij warmtebronnen te plaatsen.

Slijtage

Op de lange duur bij intensief gebruik, kan de plank ruwer worden. Het is mogelijk om de plank dan bij te werken door over het hele oppervlak een laagje weg te schuren. Dit is een secuur klusje wat je voorzichtig met een bandschuurmachine kunt uitvoeren. Zorg dat je de gehele plank mee neemt en het oppervlak recht blijft. En na de klus natuurlijk weer oliën.

Schuiven

Een geoliede kopse bamboe plank is van nature al wat stroever en zal niet snel schuiven tijdens het gebruik. Is dit om wat voor reden toch het geval, dan kun je een vel vochtig keukenpapier of een licht vochtige theedoek onder de plank leggen.